சமூக நீதி மறுக்கப்பட்ட விஞ்ஞானி லைஸ் மைட்னர் - பேரா. சோ.மோகனா

ஜப்பான் மீதான அணுகுண்டு தாக்குதலும், அணுவைப் பிளக்கமுடியும் என்பதற் காக ஒட்டோ ஹான் (Otto Hahn) என்பவ ருக்கு வழங்கப்பட்ட நோபல் பரிசும் அனை வருக்கும் தெரிந்த விஷயம்தான். ஆனால்  இதன்  பின்னணியில் லைஸ் மைட்னர் (Lise Meitner ) என்ற பெண்மணி உள்ளார்  என்ற உண்மைத் தகவல்தான் பலருக்கும்  தெரியாது. லைஸ் மைட்னர் சமயங்களில் அணுகுண்டின் தாய் என்றும் அழைக்கப் படுகிறார். கதிரியக்கத்தன்மை மற்றும் அணு இயற்பியல் ஆகியவற்றைப் படித்த  ஒரு முன்னோடி இயற்பியலாளர் லைஸ்  மைட்னர். அவர் அணுக்கரு பிளவுகளைக் கண்டுபிடித்த ஒரு குழுவில் இவரும் இருந்தார். அணுப் பிளவு (Atomic Fission)  என்ற வார்த்தையே இவர் உருவாக்கியது தான்.  லைஸ் மைட்னர் தனது வாழ்நாளில்  பல பரிசுகளையும் கௌரவங்களைப் பெற்றாலும் அவர் நோபல் பரிசைப் பெற வில்லை, அதே நேரத்தில் அணுக்கரு பிளவு கண்டுபிடிக்கப்பட்டதற்காக ஓட்டோ  ஹானுக்கு நோபல் பரிசு .நவம்பர் 15, 1945 இல், ராயல் ஸ்வீடிஷ் அகாடமி ஆஃப் சயின்சஸ், “கனமான அணுக்கருக்கள் பிளவுபடுவதைக் கண்டுபிடித்ததற்காக” ஓட்டோ ஹானுக்கு 1944 ஆம் ஆண்டு வேதியியலுக்கான நோபல் பரிசு வழங்கப் பட்டதாக அறிவிக்கப்பட்டது. ஆனால்  ஓட்டோ ஹான் மற்றும் ஸ்ட்ராஸ்மேனிடம் ரேடியத்தை இன்னும் விரிவாக சோதிக்கச் சொன்னவர் லைஸ் மைட்னர்தான்.  யுரேனி யத்தின் கருவை சிதைப்பது சாத்தியம் என்று ஓட்டோ ஹானிடம் சொன்னது அவள் தான்.  மைட்னரின் இந்த பங்களிப்புகள் இல்லாவிட்டால், யுரேனியம் கரு பாதி யாகப் பிரிக்கப்படலாம் என்பதை ஹான் கண்டுபிடித்திருக்கவே மாட்டார்.

பெர்லின் பல்கலைக்கழகத்தில் 

பிளாங்கின் குவாண்டம் கோட்பாட்டின் படி, மின்காந்த கதிர்வீச்சு வடிவத்தில் உமிழக்கூடிய அல்லது உறிஞ்சக்கூடிய மிகச்சிறிய ஆற்றல் குவாண்டம் என அழைக்கப்படுகிறது.இதற்காக நோபல் பரிசினை 1918ல் பெற்ற மேக்ஸ் பிளாங்க் தனது சொற்பொழிவுகளில் கலந்து கொள்ள அனுமதிக்கப்பட்ட முதல் பெண்மணி லைஸ் மைட்னர்; ஒரு வருடம்  கழித்து லைஸ் மைட்னர் அவரது உதவி யாளரானார். பின்னர் லைஸ் மைட்னர்  பெர்லின் பல்கலைக்கழகத்தில் ஓட்டோ ஹானுடன் பணிபுரிந்தார். ஆனால் பெர்லின் பல்கலைக்கழகம், பெண்களை வேதியியல் துறை ஆய்வகத்தில்  நாற் காலியில் அமர அனுமதிப்பதில்லை. காரணம் அவர்களின் முடி தீயில் விழுந்து விபத்து ஏற்பட்டு விடுமாம். எனவே லைஸ்  மைட்னரை, ஓட்டோ ஹான், பல்கலைக் கழகத்தின் அடித்தட்டில் உள்ள பழைய தச்சர் அறையிலேயே வைத்திருந்து ஆய்வுகளைச் செய்யச் சொன்னார்.  1909இல் பீட்டா-கதிர்வீச்சு குறித்த இரண்டு  ஆவணங்களை வழங்கினார். டிசம்பர் 1938. கிறிஸ்துமஸ் விடுமுறை யில், இயற்பியலாளர்களான லைஸ் மைட்னர் மற்றும் ஓட்டோ ஃபிரிஷ் ஒரு திடுக்கிடும் கண்டுபிடிப்பை மேற் கொண்டனர்; இது உடனடியாக அணு இயற்பியலில் புரட்சியை ஏற்படுத்தி அணு குண்டுக்கு வழிவகுத்தது.   அணுவின் வியத்தகு பிளவு - அணுக்கரு பிளவு - நமது உலகத்தை மாற்றிய ஒரு கண்டுபிடிப்பு. இதில் ஒரு பெண் இயற்பியலாளர், ஆஸ்தி ரிய லைஸ் மைட்னர், நாஜி ஜெர்மனியில் இருந்து வியத்தகு முறையில் தப்பித்த உடனேயே அணுசக்தியின் சக்தியைக் கண்டுபிடித்தார் என்பது சிலருக்குத் தெரியும்.

லைஸ் மைட்னர் நவம்பர் 7, 1878 அன்று  வியன்னாவில் பிறந்தார். யூத குடும்பத்தில் எட்டு குழந்தைகளில் மூன்றாவது குழந்தை. பெண் கல்விக்கு ஆஸ்திரிய   கட்டுப்பாடுகள் இருந்ததால், லைஸ்  மைட்னர் கல்லூரியில் சேர அனுமதிக்கப் படவில்லை; இருப்பினும், அவரது குடும் பத்தினர் வசதியான குடும்பத்தினர் என்ப தால், தனியாக லைஸ் மைட்னருக்கு கல்வி  தரப்பட்டது. அவர் 1901 இல் முடித்தார். பின்னர் அவர் வியன்னா பல்கலைக்கழகத் தில் பட்டப்படிப்புக்குச் சென்றார். அவரது ஆசிரியரான இயற்பியலாளர் லுட்விக் போல்ட்ஜ்மனால் ஈர்க்கப்பட்ட அவர் இயற்பியலைப் படித்தார் மற்றும் கதிரி யக்கத்தன்மை குறித்த தனது ஆராய்ச்சி யில் கவனம் செலுத்தினார். 1905 ல் பல் கலைக்கழகத்தில் முனைவர் பட்டம் பெற்ற  இரண்டாவது பெண் என்ற சிறப்பு தகுதியும் பெருமையும்  பெற்றார். 

வேதியியல் ஆய்வகத்தில்...

பிறகு, இயற்பியலாளர் மேக்ஸ் பிளாங்க் தனது சொற்பொழிவுகளில் அமர  அனுமதித்தார். இதற்கு முன்னர் அவர்,  தனது சொற்பொழிவுகளில் கலந்து கொள்ள விரும்பும் எந்த பெண்களையும் அனுமதித்து கிடையாது. லைஸ்  மைட்னர் பின்னர் பிளாங்கின் உதவியாள ரானார். அவர் ஹானுடன் பணிபுரிந்தார். மேலும் அவர்கள் பல ஐசோடோப்பு களைக் கண்டுபிடித்தனர். 1923 ஆம்  ஆண்டில், லைஸ் மைட்னர்  கதிர்வீச்சு  இல்லாத செயல்பாட்டைக் கண்டுபிடித் தார். துரதிர்ஷ்டவசமாக, கண்டுபிடிப் பிற்கு அவருக்கு பெரிதாக பெருமை ஏதும்  கிட்டவில்லை. பிரெஞ்சு விஞ்ஞானியான பியர் விக்டர் ஆகர் இரண்டு ஆண்டு களுக்குப் பிறகு அதனையே  கண்டு பிடித்ததால் இது ஆகர் விளைவு என்று  அழைக்கப்படுகிறது. மைட்னரும் ஓட்டோ  ஹானும் சுமார் 30 ஆண்டுகளாக ஆராய்ச்சி  பங்காளிகளாக இருந்தனர். என்சைக் க்ளோபீடியா பிரிட்டானிக்காவின் கூற்றுப்படி, அவர்களின் ஆராய்ச்சி யின் போது, புரோட்டாக்டினியம் -231 ஐசோடோப்பை தனிமைப்படுத்திய வர்களில் முதன்மையானவர்கள் அவர்கள். இந்த ஜோடி அணுசக்தி ஐசோ மெரிசம் மற்றும் பீட்டா சிதைவு பற்றியும் ஆய்வு செய்தது, மேலும் பெர்லினின் கைசர் வில்ஹெல்ம் இன்ஸ்டிடியூட் ஆப் வேதியியலில்  ஒரு பிரிவுக்கு தலைமை தாங்கினர். 1930களில், ஃபிரிட்ஷ்,  ஸ்ட்ராஸ்மேன் அணியில் சேர்ந்தார். மூவரும் யுரேனியத் தின் நியூட்ரான் வெடிப்பு தயாரிப்புகளை ஆராய்ந்தனர்

ரகசிய சந்திப்பும் - அணுப்பிளவும் 

1938ஆம் ஆண்டில், ஜெர்மனி ஆஸ்திரியாவை இணைத்த பின்னர், வியன்னாவில் பிறந்த லைஸ் மைட்னர் நாஜி ஜெர்மனியை விட்டு வெளியேறி ஸ்வீட னுக்கு குடிபெயர்ந்தார், அங்கு அவர் தன்னைப்  போன்ற யூத மக்களுக்கு பாதுகாப்பாக இருந்தார், அவர் ஒரு புராட்டஸ்டன்ட் பயிற்சி பெற்றவராக இருந்தாலும்  கூட. ஸ்டாக்ஹோமில் உள்ள மன்னே சீக்பானின்  நிறுவனத்தில இருந்தார்.  ஆனால் அவள் ஒருபோதும் வரவேற்கப்பட வில்லை.  நவம்பர் 13, 1938 இல், ஓட்டோஹான் கோபன்ஹேகனில் லைஸ் மைட்னரை ரகசியமாக சந்தித்தார் என்றும்  சிம் கூறுகிறார். ரேடியம் என்று சந்தேகிக்கப்படும் யுரேனியம் தயாரிப்பு குறித்து ஹான் மற்றும் ஸ்ட்ராஸ்மேன் மேலதிக சோதனைகளை மேற்கொள்ளுமாறு லைஸ் மைட்னர் பரிந்துரைத்தார். இந்த பொருள் உண்மையில் “பேரியம்”தான் என, அவர்கள் தங்கள் முடிவுகளை ஜனவரி 6, 1939 இல் நேச்சர்விசென்சாஃப்டென்(Naturwissenschaften) இதழில் வெளியிட்டனர்.

அதே நேரத்தில், லைஸ் மைட்னர் தனது மருமகன் ஓட்டோ ஃபிரிஷ்சுடன் சேர்ந்தார், ஜனவரி 1939 இல், மைட்னர் மற்றும் ஓட்டோ பிரிஷ் இருவரும் “பிளவு” என்ற வார்த்தையை கொண்டு வந்தனர். ஓர் அணுவைப் பிரித்து ஆற்றலை உருவாக்கும் போது ஏற்பட்ட  பிளவு. பிப்ரவரி 11, 1939 இல் நேச்சர் இதழில் வெளியிடப் பட்ட ஒரு ஆய்வறிக்கையிலும் அவர்கள் இந்த செயல் முறையை விளக்கினர்.   அணுப்பிளவு கண்டுபிடிப்பதில் பெரும் பங்கு வகித்த இயற்பியலாளர் லைஸ் மைட்னர், 1946 இல் அமெ ரிக்காவிற்கு வாஷிங்டன் டி.சி.யில் உள்ள அமெரிக்காவின் கத்தோலிக்க பல்கலைக்கழகத்தில்  கல்வி தொடர்பான  விரிவுரை செய்ய அமெரிக்காவிற்கு வந்தார், அங்கு ஒரு மாணவர் தனது ஆட்டோகிராப் கேட்க போதுமான தொலைநோக்கு பார்வை கொண்டிருந்தார்.அங்கும் கூட அவர் கையொப்பமிட்ட சொற்பொழிவு குறிப்புகள் காட்சிக்கு வைக்கப்பட்டுள்ளன.

அநியாயம் இழைத்த நோபல் கமிட்டி 

லைஸ் மைட்னர் தனது வாழ்க்கையின் பிற்பகுதியில் பல விருதுகளையும் கௌரவங்களையும் பெற்றார், ஆனால் 1944 ஆம் ஆண்டு அணுக்கரு பிளவுக்கான வேதியியலுக்கான நோபல் பரிசில் பங்கேற்கவில்லை, இது  அவரது நீண்டகால ஒத்துழைப்பாளரான ஓட்டோ ஹானுக்கு மட்டுமே வழங்கப்பட்டது. பல விஞ்ஞானிகள் மற்றும் பத்திரிகையாளர்கள் அவரை விலக்குவதை “அநி யாயம்” என்று குறிப்பிட்டனர். நோபல் பரிசு காப்பகத்தின் படி, லைஸ் மைட்னர் 1924 மற்றும் 1948 ஆண்டுகளுக்கு  இடையில் 19 முறை வேதி யியலுக்கான நோபல்  பரிசுக்காகவும், 1937 மற்றும் 1965 க்கு இடையில் இயற்பியலுக்கான நோபல் பரிசுக்கு 29 முறை பரிந்துரைக்கப்பட்டார். நோபல் பரிசு வழங்கப் படாவிட்டாலும், லைஸ் மைட்னர்  1962 இல் நோபல் பரிசு கொடுக்கும் விழாவில் கலந்து கொள்ள அழைக்கப்பட்டார் 

விருதுகளும், பாராட்டுகளும் 

ஆல்பர்ட் ஐன்ஸ்டீன் லைஸ் மைட்னரை “ஜெர்மன் மேரி கியூரி” என்று பாராட்டினார். 1946 ஆம் ஆண்டில் லைஸ் மைட்னர் அமெரிக்காவுக்கு  சென்றபோது அவர் தேசிய  பத்திரிகைக்கழகத்திலிருந்து “ஆண்டின் சிறந்தபெண்” என்ற மரியாதையைப் பெற்றார், மேலும் அமெரிக்காவின் ஜனாதிபதி ஹாரி எஸ். ட்ரூமனுடன் மகளிர் தேசிய பத்திரிகைக் கழகத்தில் இரவு  உணவருந்தினார். அவர் 1924 இல் பிரஷ்யன் அகாடமி ஆஃப் சயின்ஸிடமிருந்து லீப்னிஸ் பதக்கம், 1925 இல் ஆஸ்திரிய அகாடமி ஆஃப் சயின்சஸிலிருந்து லைபன் பரிசு, 1928 இல் எலன் ரிச்சர்ட்ஸ் பரிசு, 1947 இல் விஞ்ஞானத்திற்கான வியன்னா நகரம், ஜெர்மன் இயற்பிய லின் மேக்ஸ் பிளாங்க் பதக்கம், 1949 இல் ஹானுடன் கூட்டாக பரிசு, 1954 இல் ஜெர்மன் கெமிக்கல் சொசைட்டி யின் தொடக்க ஓட்டோ ஹான் பரிசு, 1960 இல் வில்ஹெல்ம் எக்ஸ்னர் பதக்கம், மற்றும் 1967இல் அறிவியல்  மற்றும் கலைக்கான ஆஸ்திரிய அலங்காரம் பரிசு களைப் பெறுகிறார். பின்  ஜெர்மனியின் ஜனாதிபதி, தியோடர் ஹியூஸ், விஞ்ஞானிகளுக்கான மிக உயர்ந்த ஜெர்மன் விருதை அளிக்கிறார். 

கௌரவ டாக்டர் பட்டம் 

லைஸ் மைட்னர் 1945 இல் ராயல் ஸ்வீடிஷ் அகாடமி ஆஃப் சயின்ஸின் வெளிநாட்டு உறுப்பினராகவும், 1951 இல் முழு உறுப்பினராகவும் ஆனார், நோபல் பரிசு செயல்பாட்டில் பங்கேற்க அனுமதிக்கப்பட்டார்.  நான்கு ஆண்டுகளுக்குப் பிறகு அவர் ராயல் சொசைட்டியின் வெளிநாட்டு உறுப்பினராக தேர்ந்தெடுக்கப்பட்டார். அவர் 1960 இல் அமெரிக்க கலை மற்றும் அறிவியல் அகாடமியின் வெளிநாட்டு கௌரவ  உறுப்பினராக தேர்ந்தெடுக்கப்பட்டார். அடெல்பி கல்லூரி, ரோசெஸ்டர் பல்கலைக்கழகம், ரட்ஜர்ஸ் பல்கலைக்கழகம் மற்றும் அமெரிக்காவின் ஸ்மித் கல்லூரி, ஜெர்மனியில் பெர்லின் இலவச பல்கலைக்கழகம், மற்றும் ஸ்வீடனில் உள்ள ஸ்டாக்ஹோம் பல்கலைக்கழகம் ஆகியவற்றிலிருந்து கௌரவ  டாக்டர் பட்டம் பெற்றார். 

 முதல் முறையாக ஒரு பெண்ணுக்கு 

செப்டம்பர் 1966 இல், ஐக்கிய அமெரிக்க அணுசக்தி ஆணையம் கூட்டாக என்ரிகோ  ஃபெர்மி பரிசை ஹான், ஸ்ட்ராஸ்மேன் மற்றும் லைஸ்  மைட்னர்  ஆகியோருக்கு அணுப்பிளவு கண்டுபிடித்த தற்காக வழங்கியது. விழா வியன்னாவில் உள்ள ஹோஃ ப்ஸ்பர்க் அரண்மனையில் நடைபெற்றது. இந்த பரிசு அமெரிக்கரல்லாதவர் களுக்கு வழங்கப்பட்டது இதுவே முதல் முறையாகும், இதுமுதல் முறையாக ஒரு பெண்ணுக்கு வழங்கப் பட்டது எனபதும் குறிப்பிடத்தகுந்ததாகும். ஹானின் டிப்ளோமா சற்று வித்தியாசமானது: “இயற்கையாக நிகழும் கதிரியக்கத்தன்மை மற்றும் விரிவான பரிசோதனை ஆய்வுகள் ஆகியவற்றில் முன்னோடி ஆராய்ச்சிக்காக பிளவு கண்டுபிடிப்பதில் உச்சக்கட்டத்தை அடைந்தது.”  ஹான் மற்றும் ஸ்ட்ராஸ்மேன் ஆகியோர் கலந்து  கொண்டனர், ஆனால் மைட்னர் கலந்து கொள்ள முடியாத  நிலையில் மிகவும் மோசமாக இருந்தார், எனவே அவரது மருமகன் ஃபிரிஷ் இந்த விருதை அவர் சார்பாக ஏற்றுக்கொண்டார். புளூட்டோனியத்தைக் கண்டுபிடித்த க்ளென் சீபோர்க், அதை அக்டோபர் 23, 1966 அன்று கேம்பிரிட் ஜில் உள்ள மேக்ஸ் பெருட்ஸின் வீட்டில் வழங்கினார்.

வாழ்வின் இறுதி நிலை 

1964 ஆம் ஆண்டில் லைஸ் மைட்னர் அமெரிக்கா விற்கு ஒரு கடினமான பயணம் மேற்கொண்டார். அப்போது அவருக்கு  மாரடைப்பு ஏற்பட்டது. அதில் இருந்து அவர் குணமடைந்து பல மாதங்கள் கழித்தார். பெருந்தமனி தடிப்புத் தோல் அழற்சியால் அவரது உடல் மற்றும் மன நிலை பலவீனமடைந்தது. கீழே விழுந்தபோது அவரது இடுப்பை உடைந்து ரொம்பவே கஷ்டப்பட்டார். பின்னர் அவருக்கு சிறு சிறு ஸ்ட்ரோக் வந்து, 1967 இல் பக்கவாதம் ஏற்பட்டது,  பின்னர், மைட்னர் ஓரளவு மீட்கப்பட்டார், ஆனால் இறுதியில் அவர் கேம்பிரிட்ஜ் மருத்துவ மனையில் குடியேறினார்; உடல் ரொம்பவே பலவீனமானது. மைட்னர் தனது 89 வயதில் உறக்கத்திலேயே அக்டோபர் 27, 1968 அன்று உயிர் துறந்தார். ஆனால், 1968 ஜூலை 28 அன்று ஓட்டோ ஹான் இறப்பும், 1968 ,ஆகஸ்ட் 14 அன்று இறந்த ஹானின் மனைவி எடித் பற்றியும் கூட மைட்னருக்கு தெரிவிக்கப்படவில்லை, ஏனெனில் அவரது குடும்பத்தினர் மிகவும் பலவீனமாக  இருந்தனர். மைட்னர் விருப்பப்படி, அவர் ஹாம்ப்ஷயரில் உள்ள பிராம்லி கிராமத்தில், செயின்ட் ஜேம்ஸ் பாரிஷ் தேவால யத்தில், அவரது தம்பி வால்டருக்கு  (1964ல் இறந்தார்).  அருகில் உடல் அடக்கம் செய்யப்பட்டது. அவரது  மருமகன்  ஃபிரிஷ் அவரது கல்லறைக் கல்லில் பின்வருமாறு எழுதினார். லைஸ் மைட்னர்: இயற்பியலாளர். தனது மனித நேயத்தை ஒருபோதும் இழக்கவில்லை. 

இறப்புக்குப் பின்னும் விருதும் பெருமையும் 

1968 இல் அவரது மரணத்திற்குப் பிறகும்  கூட, மைட்னர் பலகௌரவங்களைப் பெற்றார். 1997 ஆம்  ஆண்டில், 109 என்ற கனமான தனிமத்துக்கு மைட்னரியம்  என்று பெயரிடப்பட்டது. தனிமங்களைப் பெயரிடுவதில் புராணக்கதை அல்லாத ஒரே பெண்மணி இவர்தான் என  பிரத்தியேகமாக கௌரவிக்கப்பட்டார் (கியூரியம்-மேரி  மற்றும் பியர் கியூரி இருவருக்கும் பெயரிடப்பட்டது என்பதால்).

சந்திரபள்ளத்துக்கு மைட்னர் பெயர் 

சந்திரனில் உள்ள பள்ளங்கள், மற்றும் வெள்ளியில் உள்ள பள்ளங்களுக்கும் லைஸ் மைட்னர் பெயர் சூட்டப்பட்டுள்ளது. அது மட்டுமின்றி அஸ்டிராய்டு பெல்ட்  மற்றும் சிறுகோள்களுக்கும் “6999 மைட்னர்” என்று பெயர் சூட்டப்பட்டுள்ளது. 2000ஆம் ஆண்டில், ஐரோப்பிய இயற்பியல் சங்கம் அணு விஞ்ஞானத்தில் சிறந்த ஆராய்ச்சிக்காக “லைஸ் மைட்னர் பரிசு” என்ற விருதை நிறுவியது. 2006 ஆம் ஆண்டில் “கோதன்பர்க் லைஸ் மைட்னர் விருது”ம்  கோத்தன்பர்க் பல்கலைக்கழகம் மற்றும் ஸ்வீடனில் உள்ள சால்மர்ஸ் தொழில்நுட்ப பல்கலைக்கழகம் ஆகியவற்றால் நிறுவப்பட்டது; இயற்பியலில் முன்னேற்றம் கண்ட ஒரு விஞ்ஞானிக்கு இது ஆண்டுதோறும் வழங்கப்படுகிறது. அக்டோபர் 2010இல், பெர்லினின் இலவச பல்கலைக்கழகத்தில் ஒரு  காலத்தில் வேதியியலுக்கான KWI ஐ வைத்திருந்த கட்டிடம், 1956 முதல் ஓட்டோ ஹான் கட்டிடம் என்று அழைக்கப்பட்டது, இது ஹான்-மைட்னர் கட்டிடம் என  மாற்றப்பட்டது;  ஜூலை 2014 இல் ஒரு சிலை  ஹெர்மன்  வான் ஹெல்ம்ஹோல்ட்ஸ் மற்றும் மேக்ஸ் பிளாங்கின் சிலைகளுக்கு அடுத்ததாக பெர்லினின் ஹம்போல்ட் பல்கலைக்கழகத்தின் தோட்டத்தில் மைட்னர் சிலை வைக்கப்பட்டுள்ளது.  ஆஸ்திரியா மற்றும் ஜெர்மனியில் பல நகரங்களில் பள்ளிகள் மற்றும் வீதிகளுக்கு லைஸ் மைட்னர் பெயர்  சூட்டப்பட்டுள்ளது. பிராம்லியில் ஒரு குறுகிய குடியிருப்புத் தெரு, அவரது ஓய்வு இடமான மைட்னர் க்ளோஸ் என்று  பெயரிடப்பட்டது. 2008 ஆம் ஆண்டு முதல் ஆஸ்திரிய இயற்பியல் சங்கம் ஜெர்மன் இயற்பியல் சங்கத்துடன் இணைந்து லைஸ்-மைட்னர்-விரிவுரைகளை ஏற்பாடு  செய்கிறது, இது புகழ்பெற்ற பெண் இயற்பியலாளர்களால்  வழங்கப்படும் வருடாந்திர பொது உரைகள் மற்றும் 2015 முதல் ஸ்டாக்ஹோமில் உள்ள அல்பனோவா பல்கலைக் கழக மையம் வருடாந்திர லைஸ் மைட்னர் உரை நடத்தப்படு கிறது. 2016 ஆம் ஆண்டில், இங்கிலாந்தில் உள்ள இயற்பி யல் நிறுவனம் இயற்பியலுக்குள் பொது ஈடுபாட்டிற்காக மைட்னர் பதக்கத்தை நிறுவியது. 2017 ஆம் ஆண்டில், அமெரிக்காவின் மேம்பட்ட ஆராய்ச்சி திட்ட முகமை-ஆற்றல் பெரிய அணுசக்தி ஆராய்ச்சி திட்டத்துக்கு லைஸ் மைட்னர் பெயர் வைக்கப்பட்டுள்ளது.